Stoompinas
Dick ten Cate
Bouw van een stoompinas.
Toen ik in mei 2019 lid werd van MBC Titanic zag ik met enige regelmaat stoom aangedreven modellen varen in het basin bij het clubhuis. Ik heb daarover veel nuttige informatie gekregen van Michael en Patrick van Berkel en heb besloten om ook een keer met stoom te gaan werken.
Bij het Tekeningenarchief van de NVM tekeningen gekocht van een stoompinas van rond 1900. De schaal is 1 : 10 en het model is 115 cm lang en de breedte is 26 cm. Ik heb het model op een bouwmal gebouwd met de kiel naar boven. Het kost wat tijd om alle spanten uit de tekening goed over te nemen en te plaatsen maar het levert alleen maar voordelen op bij het bouwen. Spanten, knieën en huidgangen zijn allemaal gemaakt van hardhouten plankmateriaal dat ik nog had liggen. Met een goede zaagmachine maak je dan alle onderdelen in de maat die je nodig hebt. Het dek is ingelegd met lichte en donkere dekdelen.
Na het beplanken van de huid is de romp voorzien van een dun matje en met epoxy afgewerkt. Het verven heb ik gedaan met potjes water gedragen matte verf van de bouwmarkt en opgebracht met een kleine roller. De binnenkant van de romp is in de G4 gezet. Voor de roerbediening heb ik een uitvoering gemaakt die op de helstok is aangesloten zonder dat het echt opvalt.
De stoominstallatie is van het merk Regner, die ik heb aangeschaft bij Modelbouw Atelier Apeldoorn. Daar is alles te koop op stoomgebied en je wordt er zeer vakkundig geholpen. De ketel, stoommachine, stoomfluit en gastank zijn al voor gemonteerd en op elkaar aangesloten. Dat is wel handig als je een stoom-beginneling bent. De condenspot heb ik zelf gemaakt van een stuk messingbuis en messing plaat. Zacht gesoldeerd want daar staat toch geen druk op.
De bediening van de stoominstallatie gebeurt met drie servo’s. Deze bedienen een stoomafsluiter op de ketel waarmee de hoeveelheid stoom en dus de snelheid geregeld wordt, een schuif op de stoommachine die de stand vooruit-stop-achteruit instelt en ‘last but not least’ wordt met een servo de stoomfluit bedient.
Het varen met een stoommodel vergt wel wat meer voorbereiding zoals condenspot leegmaken, water bijvullen, gas bijvullen, olie bijvullen en opstoken maar als die stoompinas dan eindelijk vaart dan is dat wel een mooi gezicht.
Een film over de Stoompinas (14 mb .mov).